Integraal duurzaam assetmanagement gemeentelijk vastgoed: “Vertragen om te versnellen”
De gemeente Assen wil dat alle gebouwen in haar bezit in 2040 klimaatneutraal zijn. Maar… hoe doe je dat? En hoe zorg je dat je niet eenzijdig kijkt naar energetische verbeteringen, maar integraal naar alle aspecten van duurzaamheid én assetmanagement?
In co-creatie met de gemeente Assen heeft Local Matters een afwegingskader ontwikkeld voor het verduurzamen van vastgoed. Het kader bestaat uit een gestructureerde route om goed te kunnen beslissen over investeringen, waardoor keuzes makkelijker te volgen en te verantwoorden zijn. We vroegen projectleider vastgoed Linda v.d. Berg naar haar ervaringen.
Een integrale benadering zorgt ervoor dat goede keuzes maakt. Het voorkomt dat je zaken over het hoofd ziet of halfslachtige beslissingen maakt, waar je op termijn niets aan hebt.
Bredere focus
“De gemeente heeft als doelstelling dat al het vastgoed klimaatneutraal moet zijn in 2040. De focus ligt dan al snel op het energieneutraal maken van gebouwen, maar ergens wisten we wel dat dit te beperkt is. We doen het uiteindelijk niet voor die getallen kilo’s CO2 en kuubs aardgasverbruik, maar voor een leefbare aarde. En dan is het belangrijk om ook aspecten als circulariteit, biodiversiteit en klimaatadaptatie mee te wegen. Onze struggle was om dat handen en voeten te geven, want daar hadden we niet de goede kennis, woorden en kaders voor. Local Matters heeft ons twee belangrijke instrumenten aangereikt; een gedeelde taal voor duurzaamheid en een doelenhiërarchie. Das was een schot in de roos, want daarmee konden we het heel goed eens worden over wat we verstaan onder duurzaamheid en wat het echte doel ervan is.”
Vertragen om te versnellen
“Met behulp van die instrumenten konden we samen in een aantal stappen een afwegingskader maken voor het verduurzamen van ons vastgoed, waarbij we niet alleen energie, maar ook materialen, natuur en biodiversiteit, klimaatadapatie en de sociale component meenemen. Met alleen de focus op die energetische maatregelen waren we aan het worstelen op het niveau van middelen, terwijl we nu een afweging maken ten opzichte van het hoogste doel, namelijk een leefbare aarde. Dat klinkt heel groot en ingewikkeld, maar het blijkt juist veel tijd én geld te besparen, omdat de kans veel kleiner is dat je aspecten over het hoofd ziet en de kans dus veel groter is dat je het in één keer goed doet. Wij noemen dit “vertragen om te versnellen”.
Met een systemische aanpak bespaar je tijd en geld, terwijl je positieve impact zo groot mogelijk is.
Duurzaamheid en assetmanagement
“Het kader weegt ook assetmanagement aspecten mee. Dat helpt ons om maatregelen te kiezen die ook passen bij het maatschappelijk doel van het gebouw, de onderhoudsopgave, toekomstige eisen en een eventuele toekomstige andere bestemming. Omdat we nu weten hoe we naar het hele plaatje moeten kijken, is de kans op verkeerde investeringen veel kleiner geworden. Nu hebben we een goede structuur met de juiste stappen en de juiste vragen. Op basis daarvan komen we steeds op dezelfde manier tot de beste afweging voor elk gebouw.”
Transparante besluitvorming
“Het afwegingskader maakt heel transparant zichtbaar hoe de keuzes voor de verduurzaming van het gebouw zijn gemaakt. Geen twee gemeentelijke gebouwen zijn hetzelfde, en dús is de mix aan maatregelen geen twee keer hetzelfde. Maar doordat we steeds dezelfde processtappen doorlopen, weten we telkens weer heel goed hoe we moeten beslissen. Helder en transparant. We verwachten dat we daarmee sneller helder kunnen maken waarom de maatregelen waarvoor we uitvoeringskrediet aanvragen, nodig zijn. Daarom hebben we het afwegingskader ook laten vaststellen door de gemeenteraad. De raad was enthousiast, omdat zij hiermee eenvoudig kunnen toetsen of een investeringsvoorstel integraal duurzaam en kosteneffectief is. Aan de hand daarvan komen we nu makkelijker in gesprek. En daar gaat het uiteindelijk om, dat je weet waar je het over hebt en dat je het allemaal over hetzelfde hebt.”
Samenwerking
“De samenwerking met Local Matters was heel waardevol. Hilda en Sietske begrepen de essentie van ons probleem en ze kunnen het goed overbrengen. Dat maakt dat je er weer mee aan de slag kunt. Het is soms moeilijk om positief te blijven met deze enorme opgave. Maar hun positieve insteek heeft ons veel energie gegeven en dat vind ik fijn samenwerken. Dus van mij alle lof!”
Raadsvergadering
Moraal van dit verhaal
Benader de energetische verduurzaming van je vastgoed niet als geïsoleerd vraagstuk, maar plaats het in het bredere perspectief van andere duurzaamheidsopgaven zoals circulariteit, biodiversiteit en klimaatadaptatie. En ook het perspectief van assetmanagement, zodat je koppelkansen kunt creëren met maatregelen voor onderhoud en vervanging.
Wil jij aan de slag met duurzaam assetmanagement?
Neem dan contact met ons op voor een oriënterend gesprek.
